Lees alle verhalen
Op het Citadel College hebben leerlingen de mogelijkheid om zelf hun rooster samen te stellen en krijgen ze tijd en ruimte om te leren wat ze graag willen. Deze stroming binnen de school op de locatie Griftdijk heet Lumen. Een bijzonder project binnen Lumen is de aanleg van het voedselbos, een project dat perfect aansluit bij de persoonlijke en maatschappelijke leerdoelen van leerlingen.
In Lumen krijgen leerlingen alle vakken die het Citadel College ook in het regulier onderwijs aanbiedt, behalve Onderzoek & Ontwerp. Dit vak is terug te vinden in de persoonlijke en maatschappelijke leerdoelen die binnen Lumen heel belangrijk zijn. Het einddoel voor alle leerlingen is hetzelfde: je diploma halen. Alleen de route ernaartoe verschilt. In Lumen zitten drie leerjaren (klas 1, 2 en 3 van vmbo-theoretisch, havo en vwo). Leerlingen werken samen en leren van en met elkaar. Zo ook in het voedselbos, een keuzeproject van Mark Stoop, docent biologie, en Tonja Moonen, docent beeldende vorming.
Groen doen
Het idee voor een voedselbos ontstond zo’n twee jaar geleden in de zomervakantie. Tonja keek naar buiten en zag dat alles in haar omgeving groen was. Ze realiseerde zich dat ze na de vakantie weer in een omgeving terecht zou komen waarin alles volgebouwd is. Dus had ze het idee om op eigen wijze haar steentje bij te dragen aan een groene omgeving. Samen met haar collega Mark bedacht ze het voedselbos. In 2023 begonnen de docenten met een groepje van acht leerlingen die op het project hadden ingetekend. De gemeente regelde de financiën voor het project en de Bastei, het museum voor natuur en cultuurhistorie, was betrokken bij de uitvoering.
Van alle markten thuis
Met behulp van hovenier Arjan Vernhout gingen Mark en Tonja met de groep leerlingen aan de slag. “Naast de school was nog een klein stukje grond vrij, een gebied van 100 vierkante meter tussen school en het station in, waar het voedselbos aangeplant mocht worden. Samen met Arjan voerden we het projectplan uit. Denk aan grondbewerking en -voorbereiding, de aanschaf van de beplanting en het regelen van alle gereedschappen. We zijn wat met de schop in de weer geweest.” En toen begon het grote deel van het werk eigenlijk pas: het onderhoud. Hoe werkt dat? Waar moet je op letten? Hoe zorg je ervoor dat alles tot bloei komt? Hoe doe je bodemonderzoek en hoe betrek je dat bij de lessen voor biologie? “Heel leuk om met de leerlingen over na te denken”, aldus Mark. “Ook over het oogsten en snoeien. Stel, we oogsten appels, wat gaan we dan met die appels doen? De leerlingen mogen hier eigen ideeën voor inbrengen. Op die manier sluiten we aan bij de persoonlijke leerdoelen.” Tonja: “De samenwerking met Arjan was heel leerzaam voor de leerlingen. Het is bovendien heel leuk om met leerlingen van verschillende niveaus en leerjaren buiten het leslokaal bezig te zijn en samen iets op te zetten. Je ziet andere kanten van elkaar. Dat vind ik zo bijzonder aan dit project.”
Je passie ontdekken
Bij de leerlingen overheerst vooral een gevoel van trots. Ze kwamen dankzij het voedselbos in aanraking met hele andere kwaliteiten van zichzelf die ze niet van tevoren hadden bedacht. Zo ontdekte een leerling dat hij met zijn handen werken heel erg leuk vindt. Mark: “Sinds hij weet waar zijn passie ligt, zie je dat hij in het algemeen veel actiever bezig is. Hij heeft veel meer zijn draai gevonden op school.” Een andere leerling liep vast met het kiezen van haar persoonlijke leerdoel. Tonja: “Door mee te doen met ons project, ontdekte ze ook weer allemaal nieuwe dingen van zichzelf, zoals dat het verleggen van grenzen helemaal niet eng hoeft te zijn. Leerlingen kwamen ook zichzelf tegen in het voedselbos. Hoe houd je het vol als het begint te regenen en je liever binnen bent? Het geeft de leerlingen een enorm goed gevoel als ze dan doorzetten en zich onder het genot van een kop thee na afloop realiseren dat ze iets heel moois gecreëerd hebben wat zichtbaar is voor anderen.”
Samen werken en samenwerken (met de omgeving)
Het leukste aan het voedselbos vinden Mark en Tonja dat ze leerlingen op een hele andere manier leren kennen. Zo ervaarde Mark één van zijn leerlingen als afstandelijk en moeilijk te doorgronden. Door samen te werken in het voedselbos en naast elkaar te werken in plaats van tegenover elkaar, zoals in de klas, ontstonden pas de goede gesprekken. “De drempel om met elkaar te praten was weg. Ik leerde echt de persoon achter de leerling kennen. We ontdekten dat we dezelfde films leuk vinden en het ijs was gebroken. We konden elkaar daarna veel beter bereiken.” Het voedselbos heeft ook een versterkend effect op de omgeving. Mark: “Zo zijn we in contact met tuinderij De Warmoes om daar met de leerlingen planten te kweken die ze vervolgens in het voedselbos planten. Tegelijk biedt het de leerlingen een inkijkje in hoe andere bedrijven werken, een hele mooie kruisbestuiving om maar even in de termen van het voedselbos te blijven.” De olievlek is zich langzaam aan het verspreiden, vult Tonja aan. “Een vader van een van de leerlingen is betrokken bij herinrichting van het gebied rond de school en hij stelde voor om een stuk groen te reserveren voor ons, geweldig toch?”
Mark Stoop en Tonja Moonen
Docent biologie en docent beeldende vorming | Citadel College, locatie Griftdijk | Aanleg van het voedselbos
“In het voedselbos leert iedereen elkaar op een andere positieve manier kennen”
Het Citadel College zorgt voor de juiste kruisbestuiving
In Lumen krijgen leerlingen alle vakken die het Citadel College ook in het regulier onderwijs aanbiedt, behalve Onderzoek & Ontwerp. Dit vak is terug te vinden in de persoonlijke en maatschappelijke leerdoelen die binnen Lumen heel belangrijk zijn. Het einddoel voor alle leerlingen is hetzelfde: je diploma halen. Alleen de route ernaartoe verschilt. In Lumen zitten drie leerjaren (klas 1, 2 en 3 van vmbo-theoretisch, havo en vwo). Leerlingen werken samen en leren van en met elkaar. Zo ook in het voedselbos, een keuzeproject van Mark Stoop, docent biologie, en Tonja Moonen, docent beeldende vorming.
Groen doen
Het idee voor een voedselbos ontstond zo’n twee jaar geleden in de zomervakantie. Tonja keek naar buiten en zag dat alles in haar omgeving groen was. Ze realiseerde zich dat ze na de vakantie weer in een omgeving terecht zou komen waarin alles volgebouwd is. Dus had ze het idee om op eigen wijze haar steentje bij te dragen aan een groene omgeving. Samen met haar collega Mark bedacht ze het voedselbos. In 2023 begonnen de docenten met een groepje van acht leerlingen die op het project hadden ingetekend. De gemeente regelde de financiën voor het project en de Bastei, het museum voor natuur en cultuurhistorie, was betrokken bij de uitvoering.
Van alle markten thuis
Met behulp van hovenier Arjan Vernhout gingen Mark en Tonja met de groep leerlingen aan de slag. “Naast de school was nog een klein stukje grond vrij, een gebied van 100 vierkante meter tussen school en het station in, waar het voedselbos aangeplant mocht worden. Samen met Arjan voerden we het projectplan uit. Denk aan grondbewerking en -voorbereiding, de aanschaf van de beplanting en het regelen van alle gereedschappen. We zijn wat met de schop in de weer geweest.” En toen begon het grote deel van het werk eigenlijk pas: het onderhoud. Hoe werkt dat? Waar moet je op letten? Hoe zorg je ervoor dat alles tot bloei komt? Hoe doe je bodemonderzoek en hoe betrek je dat bij de lessen voor biologie? “Heel leuk om met de leerlingen over na te denken”, aldus Mark. “Ook over het oogsten en snoeien. Stel, we oogsten appels, wat gaan we dan met die appels doen? De leerlingen mogen hier eigen ideeën voor inbrengen. Op die manier sluiten we aan bij de persoonlijke leerdoelen.” Tonja: “De samenwerking met Arjan was heel leerzaam voor de leerlingen. Het is bovendien heel leuk om met leerlingen van verschillende niveaus en leerjaren buiten het leslokaal bezig te zijn en samen iets op te zetten. Je ziet andere kanten van elkaar. Dat vind ik zo bijzonder aan dit project.”
Je passie ontdekken
Bij de leerlingen overheerst vooral een gevoel van trots. Ze kwamen dankzij het voedselbos in aanraking met hele andere kwaliteiten van zichzelf die ze niet van tevoren hadden bedacht. Zo ontdekte een leerling dat hij met zijn handen werken heel erg leuk vindt. Mark: “Sinds hij weet waar zijn passie ligt, zie je dat hij in het algemeen veel actiever bezig is. Hij heeft veel meer zijn draai gevonden op school.” Een andere leerling liep vast met het kiezen van haar persoonlijke leerdoel. Tonja: “Door mee te doen met ons project, ontdekte ze ook weer allemaal nieuwe dingen van zichzelf, zoals dat het verleggen van grenzen helemaal niet eng hoeft te zijn. Leerlingen kwamen ook zichzelf tegen in het voedselbos. Hoe houd je het vol als het begint te regenen en je liever binnen bent? Het geeft de leerlingen een enorm goed gevoel als ze dan doorzetten en zich onder het genot van een kop thee na afloop realiseren dat ze iets heel moois gecreëerd hebben wat zichtbaar is voor anderen.”
Samen werken en samenwerken (met de omgeving)
Het leukste aan het voedselbos vinden Mark en Tonja dat ze leerlingen op een hele andere manier leren kennen. Zo ervaarde Mark één van zijn leerlingen als afstandelijk en moeilijk te doorgronden. Door samen te werken in het voedselbos en naast elkaar te werken in plaats van tegenover elkaar, zoals in de klas, ontstonden pas de goede gesprekken. “De drempel om met elkaar te praten was weg. Ik leerde echt de persoon achter de leerling kennen. We ontdekten dat we dezelfde films leuk vinden en het ijs was gebroken. We konden elkaar daarna veel beter bereiken.” Het voedselbos heeft ook een versterkend effect op de omgeving. Mark: “Zo zijn we in contact met tuinderij De Warmoes om daar met de leerlingen planten te kweken die ze vervolgens in het voedselbos planten. Tegelijk biedt het de leerlingen een inkijkje in hoe andere bedrijven werken, een hele mooie kruisbestuiving om maar even in de termen van het voedselbos te blijven.” De olievlek is zich langzaam aan het verspreiden, vult Tonja aan. “Een vader van een van de leerlingen is betrokken bij herinrichting van het gebied rond de school en hij stelde voor om een stuk groen te reserveren voor ons, geweldig toch?”
Op het Citadel College hebben leerlingen de mogelijkheid om zelf hun rooster samen te stellen en krijgen ze tijd en ruimte om te leren wat ze graag willen. Deze stroming binnen de school op de locatie Griftdijk heet Lumen. Een bijzonder project binnen Lumen is de aanleg van het voedselbos, een project dat perfect aansluit bij de persoonlijke en maatschappelijke leerdoelen van leerlingen.
Mark Stoop en Tonja Moonen
Docent biologie en docent beeldende vorming | Citadel College, locatie Griftdijk | Aanleg van het voedselbos
“In het voedselbos leert iedereen elkaar op een andere positieve manier kennen”
Het Citadel College zorgt voor de juiste kruisbestuiving
Lees alle verhalen